Een spiegel voor fotografen: van chaos naar controle

Ik zie het regelmatig gebeuren. Iemand heeft een probleem met Lightroom, vindt na veel zoeken mijn hulp als Lightroomdokter en dan los ik dat probleem op. Maar tijdens zo’n sessie zie ik vaak meer dan alleen het oorspronkelijke probleem. Patronen. Gebrek aan structuur. Geen backups. En ik verbaas me daar soms over. Daarom dit artikel: als een spiegel. Misschien herken je jezelf. En als dat zo is: mooi, want dan kun je er iets aan doen.

En nee, dit wordt geen gezellig artikel. Wel eentje met liefde geschreven. Omdat ik je graag wil helpen om grip te krijgen op je foto’s, je software én je digitale organisatie. Zie het als een vriendelijke schop onder je kont. En ja, ik help je graag als je dat nodig hebt.

1. Geen back-up is geen optie

Laten we eerlijk zijn: je weet dat je een back-up zou moeten hebben. En toch zie ik het keer op keer: mensen die jarenlang geen enkele back-up maken van hun foto’s of catalogus. En dan gaat er iets mis — een crash, een foutmelding, een hack, een gestolen harde schijf of computer of een nieuwe computer — en dan is de paniek groot.

Fietsen kon je ook niet in één keer

Veel mensen maken geen backup. En als ik vraag waarom niet, hoor ik dit:

“Ik weet eigenlijk niet hoe dat moet.” “Ik weet dat het moet, maar het komt er niet van.” “Ja, ik snap wel dat het belangrijk is, maar ik stel het steeds uit.”

Weet je nog dat je vroeger moest leren fietsen? Dat kon je ook niet ineens. Maar je leerde het wél. En geloof me: backups maken is eenvoudiger dan leren fietsen. Echt.

Backups: een must, geen optie

Als je met digitale bestanden werkt, dan weet je één ding zeker: er gaat een keer iets fout. Een harde schijf crasht. Iemand verwijdert per ongeluk een map. Of je krijgt te maken met een diefstal of hack.

Als fotograaf heb je vaak tienduizenden foto’s. En die zijn waardevol. Niet alleen voor jou, maar ook – als je in opdracht werkt – voor je klant. Dan ben je verantwoordelijk. Punt.

Dus: backups. Want één exemplaar is geen exemplaar. Zorg altijd dat je foto’s op minimaal twee fysieke plekken staan.

Backups van je Lightroom-catalogus? Simpel! Lightroom biedt zelf al aan om bij het afsluiten een backup te maken. Toch slaan veel mensen dit jarenlang over. Zonde, want bij het maken van een backup wordt de catalogus ook direct geoptimaliseerd. Meer hierover lees je in mijn artikel over Lightroom-backups.

Voor je foto’s is het net zo belangrijk. Begin simpel: kopieer alles naar een tweede schijf. Dat is al duizend keer beter dan niets. Ook daarover schreef ik eerder al dit artikel.

Wil je het slimmer doen? Gebruik software zoals Carbon Copy Cloner (Mac) of een alternatief voor Windows zoals Macrium Reflect of EaseUS Todo Backup. Daarmee maak je automatisch en regelmatig back-ups.

Je bent professional. Dus handel ernaar!

Word je weleens ingehuurd als fotograaf? Dan verwachten klanten dat je niet alleen mooie foto’s maakt, maar dat je je zaken op orde hebt. Je draagt verantwoordelijkheid voor hun herinneringen. Dus ook voor het veiligstellen ervan. Dat is niet vrijblijvend, dat ben je naar je klant toe verplicht.

Verlies van foto’s door nalatigheid kan je reputatie én geld kosten. En dan heb ik het niet over tientjes. Eerder over duizenden euro’s en gemiste opdrachten. Lees dit verhaal maar eens en huiver.

Ben je geen professional, doe je het alleen voor jezelf? Dan ben je je eigen klant. En weet je wie de aller, aller, allerbelangrijkste klant is? Dat ben jij dus zelf!

2: De garage: een metafoor voor je harde schijf

Kijk, ik geef het toe: mijn eigen garage is een rommeltje. Als ik een schroevendraaier nodig heb, ben ik hem kwijt. Maar bij de Gamma koop ik gewoon een nieuwe.

Met foto’s werkt dat niet. Die ene mooie foto die je ooit maakte? Die kun je niet zomaar opnieuw maken. Als jouw digitale opslagstructuur een rommel is, dan is zoeken naar een foto frustrerend en soms onmogelijk. Zeker als je werkt met cryptische bestandsnamen als IMG_7495.CR3.

Wist je dat je tijdens het importeren in Lightroom automatisch logische bestandsnamen kunt geven? Denk aan: bruiloft-sjonnie-en-anita-017. Kost je minder dan een minuut extra en bespaart je later uren zoeken.

Een duidelijke mappenstructuur is geen luxe. Het is noodzaak. Niet voor je computer – die vindt alles wel – maar voor jouw overzicht en rust.

De bibliothecaresse snapt het wél

Je Lightroom-catalogus is de bibliothecaresse van je fotobibliotheek. Zij weet precies waar alles staat. Maar geef haar wel de kans om haar werk goed te doen. Zorg voor één catalogus (tenzij je een hele goede reden hebt voor meerdere), maak regelmatig een backup en optimaliseer die catalogus.

Laat haar niet verdwalen in een gebouw waar boeken rondslingeren, gangen geblokkeerd zijn en niemand het overzicht bewaart. Want als zij de weg niet meer weet, dan ben jij alles kwijt.

4: Tijd voor actie

Herken je jezelf? Mooi. Want dan kun je nu iets doen. Begin met:

• Een backup maken (ja, meteen!)
• Je mappenstructuur opschonen
• Je importinstellingen in Lightroom verbeteren
• Oude rotzooi weggooien

En heb je hulp nodig? Als Lightroomdokter help ik je graag – persoonlijk of online. Zodat jij weer grip krijgt op je foto’s. En ruimte in je hoofd.

Nu ik nog even die garage…