Een moeilijk onderwerp om vast te leggen met je camera is beweging. Als je sluitertijd te snel is, dan bevries je de beweging, en kan het lijken alsof een snel rijdende auto of een hardloper stil staat. Als je dynamiek wil krijgen in je foto, dan zou je de techniek van “panning” of meetrekken met je onderwerp eens kunnen proberen. In eerste instantie is dit niet makkelijk, maar als het lukt, dan heb je echte dynamiek in je foto!.

Deze techniek is eigenlijk alleen maar goed uit te voeren met een spiegelreflex of systeem-camera , omdat de reactietijd van de camera kort moet zijn. Bij deze techniek is het de kunst om je onderwerp scherp op de foto te krijgen, terwijl de omgeving onscherp is door de beweging die de achtergrond mee krijgt.

Lees verder waar je op moet letten en welke resultaten je dan kan krijgen:

 Hoe begin je met deze techniek

Je begint met een “lange” sluitertijd in te stellen op je camera. De sluitertijd die je in moet stellen is moeilijk te zeggen. Ik begin zelf altijd met 1/60 en kijk dan of het effect goed genoeg is. Is je onderwerp te onscherp, dan zal je sluitertijd korter moeten worden, is je achtergrond nog te statisch dan zal je je sluitertijd moet verlengen. Als stelregel zou je kunnen zeggen dat een sluitertijd van 1/snelheid een aardig beginpunt is. Een auto die dus 50 km/h rijdt, zou je goed kunnen fotograferen met deze techniek met een sluitertijd van 1/50 seconde. In de praktijk is het moeilijk om een scherp onderwerp te krijgen als je sluitertijd langer is dan 1/20 seconde.

Je onderwerp moet zich bij voorkeur loodrecht op je camera voortbewegen. Dus van links naar rechts (of andersom) bewegen. Zodra je onderwerp (schuin) van je afgaat of naar je toe komt zoals hier bij de zweefmolen, dan is het bijna niet mogelijk om goed mee te trekken.

Je stelt scherp op het onderwerp dat aankomt en je zwaait als het ware mee met de camera. Je probeert tijdens je zwaai van links naar rechts je onderwerp op dezelfde plek in het beeld te houden, en tegelijk druk je af. Je kan hier het best je camera op continue mode zetten zodat je meer foto’s achter elkaar kan maken zonder je vinger van de ontspanknop af hoeft te halen. Probeer een vloeiende beweging te maken en draai vanuit de heupen om dat zo goed mogelijk te doen. Hoe vaker je dit doet hoe makkelijker het zal worden. Als je niet met dezelfde snelheid mee beweegt als je onderwerp beweegt, krijg je dus teveel beweging in je onderwerp, daarom is het vaak een goed idee om met twee ogen te kijken tijdens het maken van deze foto’s.

Te veel licht:

Zeker als je overdag met veel licht wilt fotograferen met een langere sluitertijd kan het gebeuren dat je een overbelichte foto hebt. Hieronder zie je een voorbeeld waar dat gebeurde bij de amazone op haar paard.  Er komt dan gewoonweg teveel licht op je sensor. Je kan dit op enkele manieren oplossen:

1. diafragma helemaal dichtzetten
2. ISO maximaal laag

Als je fotografeert in de sluitertijdmodus (S of Tv) heeft je camera waarschijnlijk al je diafragma maximaal dicht gezet. Controleer dan in ieder geval of je ISO maximaal laag staat. Ze zou de camera dan kunnen zetten in de diafragmamodus (A of Av) en de kleinte diafragmastand te kiezen (hoogste F-getal). Je camera laat dan de maximale sluitertijd aan je zien. Als je met deze twee maatregelen nog steeds een overbelichte foto krijgt, dan heb je nog maar twee opties:

3. een grijsfilter gebruiken, hier komt er minder licht op je sensor (zie dit artikel over grijsfliters) of
4. wachten tot er minder licht is

Niet iedereen heeft grijsfilters in zijn fototas zitten, en dus zal je vaak moeten wachten tot er minder licht is. Een bewolkte lucht kan je al helpen en anders wacht je tot het gaat schemeren. Bij deze foto van de amazone op haar paard zie je dat de foto inderdaad overbelicht is, maar in dit geval geeft het een (onbedoeld) leuk effect.

Een hulpje
Sommige camera’s zijn voorzien van een volgend autofocus systeem. Je stelt dit dan in en dan blijft de camera je onderwerp scherp stellen tijdens het afdrukken. Bij Canon heet deze functie AI Servo. Deze functie heet Continuous Servo bij Nikon, Autofocus Continuous bij Pentax, Continuous AF bij Olympus, AF-C bij Sony, Continuous AF bij Sigma en Continuous Servo bij Fuji.

Image stabilisation:
In de Minolta/Sony camera’s zit het in de camera en heet het steadyshot. Bij Canon heet het Image Stabilisation (IS) en Nikon noemt het Vibration reduction (VR). In alle gevallen helpt dit mechanisme je om met een lange(re) sluitertijd onbewogen foto’s te maken. Dit wordt gedaan door de bewegingen die je als fotograaf maakt te compenseren met een tegenbeweging. Bij deze techniek ga je echter een beweging introduceren en zal je vaak meer last dan profijt hebben van de steadyshot, IS of VR. Zet deze functie dus uit als je gaat pannen. Bij sommige lenzen kan je deze aan laten staan voor een bepaalde beweging. In dat geval staat het in de manual van de betreffende lens.

Oefening baart kunst
Dit is geen makkelijke manier van fotograferen. Alles valt of staat met de juiste sluitertijd, de goede volgbeweging van de fotograaf en de manier waarop je onderwerp beweegt. Een auto die over een gladde weg beweegt is makkelijker te volgend dan een hardloper die niet alleen een horizontale maar ook een kleine verticale beweging maakt.

Als je echter deze techniek in de vingers hebt, dan kan je mooie dynamiek laten zien in je foto’s.

Kan het nog anders?

“snelle” auto, 1/4 sec, f/14 ISO 100

Jawel, je die dynamiek ook in je foto krijgen als je zelf je camera stil houdt, maar wel beweegt. De foto van dit bruidspaar is daar een voorbeeld van. Ik lag op mijn buik in mijn auto die door iemand anders bestuurd werd. De achterklep was open en daardoor kon ik mooi ‘achteruit’ fotograferen. Achter ons zat het bruidspaar in de auto en we reden allebei even snel. Met een lange sluitertijd van 1/4 seconde kregen we het voor elkaar om een visueel grote snelheid in de auto te krijgen. En dit terwijl we maar op een sukkelgangetje van max 10 km/h reden. Het is natuurlijk overbodig om te melden dat je bij dit soort acties altijd eerst zorgt voor je eigen veiligheid en daarna pas een goede foto probeert te schieten!

Beter leren fotograferen
Wil je beter leren fotograferen? Eindelijk eens de foto maken die je wilt en de camera niet meer op de automaat gebruiken? Ik heb een geweldige online cursus voor je gemaakt. Een Online fotocursus met 21 ebooks met honderden voorbeeldfoto’s en ruim 5 uur aan duidelijke instructievideo’s. Op deze pagina staat je alle informatie over deze online cursus. Nadat je ingeschreven bent kan je direct beginnen én deze cursus volgen in je eigen tijd en eigen tempo en op je computer, tablet of mobiel.

Wil je op de hoogte blijven van nieuwe artikelen over fotografie? Schrijf je dan in via het formulier hieronder of via deze pagina op de website. Denk je dat je vrienden ook wat aan dit artikel hebben? Help mij dan om dit artikel te delen met de knoppen hieronder. Je kan dit bericht op Facebook, Google-Plus of LinkedIn publiceren. Of je Twittert er over en je kan het zelfs naar iemand mailen. Alvast bedankt! Wil je me steunen bij het onderhouden van deze website en deze artikelen? Dat kan door fotospullen aan te schaffen bij Cameranu.nl. Als je dat doet via deze link kost jou dat niets meer en krijg ik een kleine commissie.
Fotocursussen, workshops en (gratis) fotografieprojecten vind je op www.heelhollandfotografeert.nl