Eén van de eerste zaken die een fotograaf vaak aanschaft is een UV of skylightfilter voor de bescherming van de lens. Verkopers van foto-apparatuur praten je een dergelijke accessoire maar al te graag aan. maar is een UV-filter wel nodig?
Werking UV-filter
Een UV-filter haalt het UV-component uit het aanwezige licht. Maar wat doet dat Ultra Violette licht dan? Nou, volgens de theorie schrijft het onzichtbare UV-licht een onscherpte op je film omdat dit UV-licht een ander spectrum heeft dan het zichtbare licht. In theorie zou je dus wat onscherpte kunnen krijgen door geen gebruik te maken van een UV-filter. De praktijk is echter dat de hoeveelheid UV-licht in ons landje zo weinig is dat je dit echt niet gaat zien, als je CCD-sensor gevoelig zou zijn voor dat UV-licht (en die sensor is dat niet…)
Nadelen
Een UV-filter heeft echter wel aantoonbare nadelen. Een dergelijk filter kan zorgen voor spookbeelden en flares in je foto. En alhoewel het soms wel lijkt alsof het ‘in’ is om een flare aan je foto te voegen, vaak zijn ze toch echt ongewenst. Daarnaast zorgt een extra filter altijd voor een stukje lichtverlies, en ja, er zijn hele dure filters die dat tot een minimum bepreken. Maar geloof me, die Japanner bij Canon, Nikon of een andere cameramaker doet z’n stinkende best om een lens te maken die zo goed mogelijk presteert. Waarom doen wij er dan een stukje glas bij? En als toegift kan dat UV-filter ook nog eens je kleuren verpesten en door een extra glas/lucht overgang zorgen voor beeldonscherpte. In het beste geval merk je niets van het UV-filter, in het slechtste geval kan je je foto weg gooien.
Bescherming van de lens
Dit is een vaak gehoord argument om toch maar een lens te voorzien van een UV-filter. Dé reden waarom mensen een UV-filter op hun lens zetten is het voorkomen van beschadigingen van de frontlens. Zoals veel zaken in de fotografie is dit een relikwie uit de oudheid. Het is namelijk zo dat de lenzen van vroeger van een erg zacht glas gemaakt waren, waardoor je snel krassen kreeg op je frontlens, zeker als je met je stropdas je lens schoon maakte. Maar wie draagt er nu nog een stropdas?
Schade
Als je je camera met lens laat vallen heb je geluk of niet. Als je geluk hebt is er niets kapot, en dan dank je het engeltje op je schouder. Maar vaak is dat engeltje afwezig, en heb je ernstige schade aan zowel je camera als je lens. Eigenlijk beschermt het UV-filter alleen maar als je de voorkant van je camera zou stoten tegen een puntig voorwerp. En ik gebruik zelf altijd een zonnekap op mijn lens, zodat de kap de klap opvangt. Mijn 3 lenzen die een diameter hebben van 77 mm  zou ik voor een ruime 250 euro moeten beschermen met UV-filters, terwijl het vervangen van een kapotte frontlens me nooit zoveel geld zou kosten, als het al zou gebeuren dus…
Kosten
Het zal geen verrassing zijn dat er veel verschillende kwaliteiten zijn in UV-filters (en in lenzen). Als je dan toch een UV-filter wilt gebruiken, neem dan op z’n minst een goede. Maar schrik niet, een UV filter voor mijn lenzen van 77mm kost tussen de 29 en 89 euro, en dat is veel extra geld voor iets dat je eigenlijk niet nodig hebt en ook nog eens tegen je kan werken.
Wanneer wel?
Natuurlijk kunnen er zich omstandigheden voordoen waarbij een UV-filter handig zou zijn. In de bergen (2500 meter en hoger) kan het gebruik van een dergelijk filter zorgen dat je wat minder blauwzweem krijgt op je foto. Maar dit is eigenlijk makkelijk weg te halen, zeker als je in RAW fotografeert… Maar als je naar een gebied gaat met vulkanische activiteit of bij windkracht veel op een boot zit of op een strand of woestijn dan kan het makkelijk zijn om dat stof, zout en zand van je lens af te vegen zonder krassen op je echte lens.
Ik heb in ieder geval alle UV-filters van mijn lenzen afgehaald en op marktplaats gezet, behalve eentje. Wie weet ben ik nog een keer in de buurt van een woeste vulkaan…
Inmiddels heb ik nog een keer een artikel geschreven over het drama dat UV filter heet. Deze keer met foto’s die illustreren wat het negatieve effect is op avondfoto’s.
 
Beter leren fotograferen
Wil je beter leren fotograferen? Eindelijk eens de foto maken die je wilt en de camera niet meer op de automaat gebruiken? Ik heb een geweldige online cursus voor je gemaakt. Een Online fotocursus met 21 ebooks met honderden voorbeeldfoto’s en ruim 5 uur aan duidelijke instructievideo’s. Op deze pagina staat je alle informatie over deze online cursus. Nadat je ingeschreven bent kan je direct beginnen én deze cursus volgen in je eigen tijd en eigen tempo en op je computer, tablet of mobiel.
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe artikelen over fotografie? Schrijf je dan in via het formulier hieronder of via deze pagina op de website. Denk je dat je vrienden ook wat aan dit artikel hebben? Help mij dan om dit artikel te delen met de knoppen hieronder. Je kan dit bericht op Facebook, Google-Plus of LinkedIn publiceren. Of je Twittert er over en je kan het zelfs naar iemand mailen. Alvast bedankt! Wil je me steunen bij het onderhouden van deze website en deze artikelen? Dat kan door fotospullen aan te schaffen bij Cameranu.nl. Als je dat doet via deze link kost jou dat niets meer en krijg ik een kleine commissie.
Fotocursussen, workshops en (gratis) fotografieprojecten vind je op www.heelhollandfotografeert.nl