Ik krijg vaak de vraag welk bewerkingsprogramma moet ik kiezen voor het bewerken van de foto’s. En vaak geven de vragers twee opties, Photoshop of Lightroom?

Photoshop of Lightroom? Beide programma’s van de maker Adobe en beide programma’s hebben hun eigen plekje in de fotografie. Maar welk programma of welke programma’s passen nu het beste bij jouw wensen?

Misschien denk je dat ik als Lightroomdokter bevooroordeeld ben. dat is natuurlijk wel een beetje zo. Toch probeer ik in dit artikel de overeenkomsten en verschillen zo goed mogelijk weer te geven. Ik geef je op die manier een goed handvat om zelf je keuze te maken. Let op, ik ga specifiek in op de wensen van de (digitale) fotograaf.

Photoshop
Photoshop is het programma dat al in 1990 op de markt kwam. Photoshop is origineel gemaakt voor designers en illustratoren. In de beginjaren werd er natuurlijk wel gewerkt met foto’s, maar dit was voornamelijk in handen  van de mensen die ná de fotograaf kwamen. De fotograaf leverde gewoon de negatieven aan en die werden gescand en vervolgens in Photoshop bewerkt.
Toch kwam er een moment dat fotografen zelf aan de slag wilden met de digitale bestanden. Zelf scannen en toen de digitale camera gemeengoed werd, werd Photoshop vanzelfsprekend een gewild programma dat door veel fotografen graag en vele gebruikt werd. Het was wel een programma met een behoorlijke prijs (in 2011 kostte een licentie Photoshop €850,-). Dat is dan ook de reden dat Photoshop een programma dat heel veel illegaal gebruikt werd.

Lightroom
Lightroom kwam ‘pas’ in 2007 op de markt. Lightroom (Officiële naam is overigens Adobe Photoshop Lightroom) is een programma speciaal ontwikkeld om (professionele) fotografen te helpen om hun duizenden foto’s te bekijken, te beheren en te bewerken. De doelgroep is dus echt de fotograaf.

Overeenkomsten
Er zit een duidelijk overeenkomst tussen Lightroom en Photoshop. Dat is Adobe Camera RAW. Dit is het gedeelte dat zorgt voor het ‘bewerken’ van de RAW foto’s. Adobe heeft dat slim gedaan, de basissoftware die de RAW foto’s bewerkt is zowel voor Photoshop als Lightroom hetzelfde.

Verschillen
Maar toch zitten er ook voor fotografen grote verschillen tussen de twee programma’s. Omdat Photoshop is gemaakt voor een brede creatieve doelgroep zitten er opties in Photoshop die je waarschijnlijk als fotograaf nooit zal gebruiken. Er zitten in Photoshop zoveel functies dat het soms voor doorgewinterde Photoshop gebruikers moeilijk vinden van een functie is. En veel effecten zijn op verschillende manieren te verkrijgen. Dat maakt het ook niet makkelijk…

Bewerken:
Maar eigenlijk kan je qua bewerking in Photoshop alles wat je in Lightroom kan. En sterker nog, in Photoshop kan je heel veel meer. Je kan werken in lagen (verschillende foto’s ‘stapelen’ en daarmee bepaalde effecten bereiken), je kan werken op pixelniveau en je kan als je dat nodig hebt veel nauwkeuriger werken en werken met meerdere bestandsformaten. Of het toevoegen van teksten, dat is in Photoshop heel makkelijk te doen. Iedere nieuwe versie van Lightroom kan weer meer. Sinds Lightroom 3 (inmiddels zitten we op versie 6) kan je op een stukje van de foto bewerken en sinds Lightroom 5 kan je ook HDR’s maken en foto’s samenvoegen in een panorama. Steeds meer krijgt Lightroom de functionaliteit die voorheen in andere programma’s gezocht moet worden. Maar eerlijk is eerlijk, een product vrijmaken omdat dat moet voor bijvoorbeeld een webshop, dat kan je niet in Lightroom. En fotografeer je vaak en veel modellen en wil je die een pondje minder geven, dan is Photoshop de ‘way to go’. Wil je echter de huid van je model een beetje retoucheren, de tanden en oogwit witter maken en wat vlekjes weg werken, dan kan dat prima in Lightroom

Het is duidelijk, als je Lightroom en Photoshop alleen naast elkaar legt in functionaliteit van bewerken, dan is Photoshop de winnaar.

Beheren:
Maar Lightroom blinkt ook zeker uit. Omdat Lightroom gemaakt is met de fotograaf in het achterhoofd, heeft dit voor fotografen hele grote voordelen. En dat voordeel zit als eerste in het beheren. Lightroom is een database en weet dus precies waar je foto’s staan. Er zitten hele goede zoekmethodes in Lightroom ingebouwd waarmee je foto’s ook daadwerkelijk terug kan vinden. Bij Photoshop krijg je het bestandsprogramma Bridge dat ook deels deze functionaliteit heeft, maar veel onhandiger werkt.

Als het op het beheren van je foto’s neerkomt is Lightroom de winnaar. Maar dat is nu vaak iets dat de beginnende fotograaf niet zo van belang vind. Je weet toch waar je foto’s staan? Maar als je een paar jaar bezig bent, dan wordt dat steeds moeilijker. Gebruik je je (gebrekkige) geheugen of laat je het over aan een programma dat daar voor gemaakt is?

Automatiseren:
Beide programma’s hebben functies om zaken te automatiseren. In Photoshop kan je acties opnemen die stap voor stap de handelingen uitvoeren die je opgeeft. In Lightroom is dit nog uitgebreider, want deze voorinstelling (Zoals ze in Lightroom heten) kan je heel makkelijk uitvoeren op een foto en vervolgens op details weer bijwerken. Ook is het mogelijk om meerdere foto’s tegelijk te bewerken en geloof me, dat scheelt enorm in tijd.

Stel je voor dat je 1000+ foto’s van een bruiloft uit moet zoeken en moet bewerken. Dan is het heel fijn als je dat in enkele uren kan doen omdat Lightroom zo efficiënt werkt. Ik kan dan ook eigenlijk altijd door het gebruik van Lightroom zorgen dat de foto’s van een bruiloft een dag later klaar zijn en het bruidspaar een week later het boek thuis heeft! Dat is geweldig, tenzij je natuurlijk met je bruidspaar een uurtarief hebt afgesproken :)

Lightroom is dan ook de winnaar in automatisering.

Mijn eigen voorkeur:
100% van mijn foto’s gaan naar Lightroom. Omdat ik ze daar zeker wil beheren, maar ook omdat ik ze daar in weinig tijd goed kan bewerken. Een klein deel (rond de 3%) gaat vervolgens ook nog naar Photoshop. Omdat ik dan wil werken in lagen, op pixelniveau wil bewerken of omdat ik teksten wil toevoegen voor bijvoorbeeld de website. Ik gebruik ze dus allebei en weet mijn weg in Photoshop goed te vinden. Al was het alleen maar omdat ik voor de komst van Lightroom alleen Photoshop gebruikte. Mocht ik maar 1 programma gebruiken, dan zou ik zeker voor Lightroom kiezen en de functionaliteit die ik dan mis, tja, het is niet anders. Gelukkig hoe ik niet te kiezen, maar ik kan me voorstellen dat er fotografen zijn die veel meer in Photoshop doen in  lagen en bewerkingen dan ik doe. Wel weet ik dat iedere keer Lightroom weer verrast met nieuwe functionaliteit waardoor ik Photoshop steeds minder nodig heb.

Photoshop Elements
Er is nog een telg in de Photoshop familie. Dat is Photoshop Elements. Dit programma kost rond de €100,- en is eigenlijk een uitgeklede versie van het grote broertje Photoshop. Goed voor de normale thuisgebruiker, maar niet aan te raden voor mensen die meer willen.

Wat moet je dan kiezen?
Er zit nogal een verschil qua prijs in beide programma’s. (rond de €700 voor Photoshop en €130 voor Lightroom). Maar er is een nieuwe manier van ‘kopen’. Adobe heeft sinds 2013 de Creative Cloud voor fotografen en hiermee ‘huur’ je voor jet iets meer dan €12,- op maandbasis deze beide programma’s. Photoshop en Lightroom zijn zeker niet de enige programma’s die beschikbaar zijn. Ook is er een programma waarmee je tijdschriften opmaakt (Indesign), een professioneel tekenprogramma (Illustrator), videobewerking (Premiere Pro) en een programma waarmee je animaties voor film kan maken (After Effects). Wil je alle Adobe programma’s huren, dan ben je ruim €60 per maand kwijt. Photoshop alleen kost je €24,- per maand. Maar Adobe kwam snel aan de klachten van fotografen tegemoet. Er is sinds eind 2013 de optie om het fotografie-pakket te huren. Voor €12,09 heb je dan zowel Lightroom als Photoshop! En ik vind dat best wel een nette prijs. Een uitgebreidere vergelijking tussen dit creative cloud lidmaatschap en de standalone versie kan je in dit artikel vinden.

Ik zou je adviseren om te starten met Lightroom. Zeker als je de workshop Lightroom volgt of de complete online cursus Lightroom, dan kan je Lightroom heel goed en makkelijk gebruiken. Je zal zien dat je eigenlijk (bijna) alles kan in Lightroom. De basishandelingen en meer kan je in Lightroom gewoon doen. Je ziet in de vele artikelen die ik gemaakt heb en de video’s wat mogelijk is bij het bewerken. Denk je dat je meer wilt? Overweeg dan zeker het Creative Cloud Fotografie abonnement.

Waarom wordt Photoshop dan toch zo vaak geadviseerd?
Photoshop is al jaren de marktleider. De term Photoshoppen is een begrip en vele fotografen zijn er mee opgegroeid (ook ik). Als je alle ins en outs kent van een programma, dan is het verleidelijk om daar bij te blijven. Dat is dan ook de reden waarom fotografen die al wat langer bezig zijn vaak Photoshop zullen gebruiken en adviseren. Het kost je tijd om te schakelen en ik geef je een concreet voorbeeld. Als ik in ene foto wilde snijden gebruik ik in Photoshop de letter C (van Crop). De C in Lightroom is de functie ‘Vergelijken’ (C van Compare). Als je in Lightroom wil snijden gebruik je de sneltoets R. Dat is even wennen, zeker omdat de software door dezelfde maker is ontworpen…

Maar er nog meer fotobewerkingsprogramma’s toch?
Ja, er zijn heel veel programma’s die foto’s kunnen bewerken en beheren. Vaak zit er al wat op je pc of mac voor geïnstalleerd (denk aan Foto’s van Apple of Photos van Google. En er zijn alternatieven voor Lightroom zoals Capture One Pro. Ook wordt er als alternatief voor Photoshop vaak gebruik gemaakt van het gratis programma The Gimp.

Weet je dat ik een geweldige en supercomplete online cursus voor je heb? Alle onderdelen van Lightroom komen in deze cursus aan bod. maar liefst 11 uur video waarin ik de gehele workflow aan je uitleg. Alle informatie over deze complete cursus Lightroom vind je hier. 

Wil je op de hoogte blijven van nieuwe artikelen over fotografie? Schrijf je dan in op Mischa’s nieuwsbrief. Denk je dat je vrienden ook wat aan dit artikel hebben? Help mij dan om dit artikel te delen met de knoppen hieronder. Je kan dit bericht op Facebook, Google-Plus of LinkedIn publiceren. Of je Twittert er over en je kan het zelfs naar iemand mailen. Alvast bedankt!

Ik schrijf mijn artikelen voor jullie en krijg daar geen geld voor. Mijn artikelen worden niet gesponsord en als ik een apparaat of software krijg van een bedrijf om dat te bekijken dan zet ik dat er bij. Wel maak ik gebruik van zogenaamde affiliate links. Als je na het klikken op zo’n link een artikel aanschaft krijg ik een kleine commissie (en het kost jou niets meer). Met deze opbrengsten kan ik dan mijn website bijhouden en de gratis artikelen schrijven. Ik zie overigens niet wie er wat koopt. Het is dus volledig anoniem. Ik koop graag mijn spullen bij bol.com en cameranu.nl

Zelf maak ik gebruik van de Creative Cloud van Adobe voor Fotografen. Ik gebruik het fotografen-abonnement, dat is Lightroom, Lightroom Mobile & Photoshop. Maar je kan natuurlijk ook het losse programma Lightroom gebruiken, je hebt dan geen maandelijkse abonnementskosten.