Tips en misverstanden over de Lightroom catalogus

Tips en misverstanden over de Lightroom catalogus

Er gaan veel verhalen en misverstanden rond over de catalogus van Lightroom Classic. En in dit artikel vertel ik je over de werking van je catalogus, heb adviezen en raadt je zaken aan & af. Een lang artikel en veel tekst en ok nog eens geen gezellige foto’s. Dus geen gezellig praatje, maar wel erg van belang. Lees het, doe het en doe er vooral je voordeel mee. De kans is dan groot dat je hier in Lightroom nooit problemen mee krijgt.

Laten we beginnen met één of meer catalogussen (catalogi).

Je moet je realiseren dat de catalogus te vergelijken is met de bibliothecaresse van de bibliotheek. Als je naar binnen loopt, kan je aan haar vragen naar dat blauwe boek van die Zweedse schrijver over die moord in het park. Ze stuurt je dan naar de tweede verdieping, boekenkast 6, plank 3 en dan 7e boek.

En ze weet dat omdat zij de catalogus is van alle boeken in haar gebouw.

Stel nu voor dat je op iedere verdieping een bibliothecaresse hebt die alleen wat weet van haar verdieping. Je stelt dan de vraag op de begane grond. Bibliothecaresse weet het niet…

Je gaat de trap op en loopt naar de bibliothecaris van de eerste verdieping. Maar ook hij weet het niet. Pas nadat je de volgende trap op bent gelopen heb je bingo, want op de tweede verdieping weet de bibliothecaresse alles over jouw boek.

Nou, dat heb je dus als je werkt met meerdere catalogi. Jij zal dan zelf moeten weten op welke verdieping (catalogus) je foto’s staan. Als je dus op zoek gaat naar die foto’s van die ene bruiloft, dan zal je de catalogus van 2018 moeten openen. Als je tenminste nog weet dat die bruiloft in 2018 was. Redelijke kans dat je denkt dat het in 2017 was (alles gaat zo snel) en eerst je tijd hebt verdaan in het zoeken naar die foto’s in de catalogus van 2017…

Maar kan Lightroom het wel aan? Zoveel foto’s?

Ja makkelijk. Het is echt geen probleem om honderduizenden foto’s in één catalogus te hebben. Bij de eerste versie van Lightroom kon dat problemen opleveren, maar vanaf versie 3 is dat echt al niet meer zo.
Een catalogus met zoveel foto’s heeft ok geen performance problemen, echt niet…

Dan waar staat de catalogus?

Standaard zet Adobe de catalogus op je interne schijf. Om precies te zijn in een submap Lightroom van de map afbeeldingen. In 99,9% van de gevallen is dat een map die op een interne schijf van je computer staat. In die overige 0,1% heeft de gebruiker de map afbeeldingen al handmatig op een andere locatie gezet.
Dus, daar staat de catalogus, op je interne schijf.

En toch willen mensen die catalogus op een andere plaats zetten. En daar hebben ze vaak goede redenen voor. Laten we die even bekijken en ook zien of het kan en waar je dan op moet letten.

Catalogus op een USB schijf

Ruimte op een interne schijf is vaak de beperkende factor en dus de reden om de catalogus te verplaatsen. Je ziet dan dat foto’s en catalogus naar een externe schijf gaan, een USB schijf.

Dat kan, maar is niet aan te raden. Aan te raden is dat je catalogus op de interne schijf staat en je foto’s kan je makkelijk op een externe schijf zetten. Als je veel foto’s hebt en dus een relatief grote catalogus, dan zijn het toch de foto’s die de meeste ruimte innemen.

Mocht je nu echt helemaal met ruimte klem komen te zitten, dan is het mogelijk om je catalogus op een externe USB schijf, bij voorkeur een echt snelle schijf te zetten. Dus een USB3.0 of 3.1 SSD schijf, prima. Maar als je daar een langzame schijf en verbinding voor neemt, dan zal je snelheid een probleem worden.

Veel mensen gebruiken dan die catalogus op een externe schijf om via meerdere computers (bijvoorbeeld een desktop en een laptop) te benaderen. Je werkt dan als het ware op zowel de ene als de andere computer op dezelfde catalogus en foto’s. Dat kan wel, maar het is wel zaak dat je dit echt goed bekijkt. Want er is een veel grotere kans dat je catalogus corrupt raakt of gelocked wordt (je kan hem dan niet meer openen, omdat Lightroom denkt dat de catalogus in gebruik is). Er is dan zeker een extra grote noodzaak om je backup van je catalogus goed op orde te hebben (zie verderop).

Adobe ondersteunt overigens een catalogus op een externe schijf niet. Maar in de praktijk is het dus wel mogelijk om het te doen met een (snelle) USB schijf. Maar echt, doe dat alleen als het eigenlijk niet anders kan… En als je snapt wat je doet en realiseert wat de gevolgen kunnen zijn…

Catalogus op een NAS

Soms willen mensen hun catalogus niet op een USB schijf, maar op een NAS zetten.

Dat is echt vragen om gedoe en problemen. Als Lightroomdokter help ik vaak mensen die problemen hebben met Lightroom en best vaak is gesleep met de catalogus een (mede)oorzaak hiervan. En dan ook nog eens heel vaak NAS-gesleep…
Begrijp me goed hoor, ik werk ook met een NAS en het is een prima oplossing om daar je foto’s op te zetten. Werkt super. Wel is van belang dat je een snelle verbinding hebt, anders is het nog drama…

Maar een catalogus op een NAS, het is vragen om problemen. Natuurlijk zal het als je het net gedaan hebt waarschijnlijk wel werken. Maar Adobe wil niet werken met een catalogus op een netwerkschijf. En daar zijn weer allerlei trucs voor, maar het wordt gewoon niet ondersteund door Adobe, sterker nog het wordt afgeraden. En terecht ben ik van mening.

Een kleine verstoring in je netwerk als je bezig met je catalogus zorgt al snel voor een corrupte catalogus. Of je besturingssysteem wijzigt je netwerkletter weer en je zoekt je weer suf. Dat soort problemen zijn veelvoorkomend. En dan heb dus je backup nodig… terwijl je eigenlijk bezig wilde met je foto’s.

Waar zet je je backup neer? En hoeveel backups bewaar je?

De standaard van Adobe is dat die in dezelfde map komen als de catalogus. In de submap backups. En dat is nu echt de slechtste locatie die je voor kan stellen. Want stel nu voor dat je harde schijf met je catalogus kapot is. Dan wens ik je succes met je backups…. Dus, de backup zet je op een andere locatie. Bij voorkeur op een externe schijf, NAS of als je dat niet hebt in een cloudservice.

Hoe je dat doet? Nou, als er gevraagd wordt bij het afsluiten om een backup te maken, kan je de locatie wijzigen. Pak het meteen aan en zet de backup veilig weg.

Standaard staat de backup op één maal per week en dat is voor de meeste mensen voldoende. Wil je meer backups, dan kan je dat dagelijks doen of zelfs altijd. Minder dan wekelijks zou ik niet aanraden.

Maar het kan erger hoor. Ik heb al redelijk vaak mensen gehad die nooit backups maakte. Want dat duurt allemaal zo lang… Ja, het duurt de eerste keer wat lang, omdat de catalogus ook geoptimaliseerd wordt. Daarna gaat het iedere keer redelijk snel. Maar ja, lever je een beetje tijd in voor onzekerheid of ga je voor zeker? Ik weet het wel hoor!

De kans dat je een backup nodig hebt is overigens niet zo groot. Dat ik het best vaak zie is omdat mensen zo vaak aan het knutselen gaan met Lightroom. Knutsel jij niet, dan is de kans groter dat je je backup nooit nodig hebt dan dat je hem wel nodig hebt. Maar je backup is je verzekering, erg fijn om te weten dat het er is.

En je bewaart natuurlijk niet al je backups. Je gaat bij problemen natuurlijk beginnen met met meest recente backup en niet een backup van een jaar geleden. Als je zo’n 3 maanden backups bewaart is dat meer dan voldoende. En maak je dagelijks een backup? Dan zou ik een maand adviseren.

De lightroomdokter om je te helpen en een goede online cursus om Lightroom helemaal te beheersen

Nu is er een kans dat je dit artikel hebt gelezen, maar te laat. En je komt er zelf niet (meer) uit. Dan help ik je graag.  Dat kan gewoon op locatie maar ook op afstand via een internetverbinding. Alle informatie daarover staat hier.

Wil je meer weten over Lightroom, zowel de werking van de catalogus, gebruik van de bibliotheek en natuurlijk het bewerken. Mijn complete Online Lightroom cursus is dan dé manier om echt goed aan de slag te gaan.

Wie ben ik?

Ik ben Mischa van HeelHollandFotografeert. Ik werk al sinds versie 2 van Lightroom met dit geweldige programma. Ik verzorg als sinds versie 3 een uiterst complete tweedaagse workshop Lightroom en heb honderden mensen geleerd om Lightroom op de meeste effectieve manier te gebruiken. Daarnaast help ik las Lightroomdokter mensen die problemen hebben met Lightroom. In de afgelopen jaren heb ik honderden mensen uit de brand geholpen en daardoor weet ik exact waar de meest gemaakte problemen liggen.