Zo werkt de Lightroom-catalogus (en voorkom fouten!)

Ooit schreef ik dit artikel in 2020, maar inmiddels is er veel veranderd. Daarom heb ik het in juni 2025 helemaal opnieuw geschreven – met nieuwe inzichten én mijn jarenlange ervaring als Lightroomdokter.

De catalogus is het hart van Lightroom Classic – Maar er bestaan veel misverstanden over de catalogus van Lightroom Classic. In dit artikel leg ik op een heldere manier uit hoe de catalogus in elkaar zit, waarom je er maar één nodig hebt, en hoe je grote problemen voorkomt. Misschien niet het gezelligste onderwerp, maar wel een belangrijk onderdeel van je fotowerkflow. Lees het rustig door en doe er je voordeel mee – het voorkomt veel frustratie.

Eén of meerdere catalogi?

Laten we beginnen met een veelgestelde vraag: is het verstandig om met meerdere catalogi te werken?

Stel je de Lightroom-catalogus voor als een bibliothecaresse in een grote bibliotheek. Jij vraagt naar “dat blauwe boek van die Zweedse schrijver”, en zij stuurt je naar verdieping twee, kast zes, plank drie, zevende boek. Zo werkt Lightroom: de catalogus weet waar je foto’s staan, zelfs als jij dat niet meer precies weet.

Maar stel je voor dat elke verdieping van de bibliotheek z’n eigen bibliothecaresse heeft die alleen haar eigen deel kent. Of er zijn meer bibliotheken naast elkaar Dan moet jij eerst zelf de juiste bibliotheek of verdieping verdieping vinden. Dat kost onnodig tijd en geeft frustratie. Niet zo handig, toch? Zo werkt het ook als je met meerdere catalogi werkt. Je moet steeds weten in welke catalogus een bepaalde foto zit. En dat is niet praktisch.

Mijn advies: werk met één catalogus. Lightroom kan prima overweg met honderdduizenden foto’s in één catalogus. Je hoeft dus niets op te splitsen. Wil je er meer over weten? Ik heb een apart artikel over de nadelen (en sommige voordelen) over het werken met meerdere catalogi

Waar staat je catalogus (en waarom dat belangrijk is)?

Standaard zet Lightroom je catalogus op de interne harde schijf, meestal in de map ‘Afbeeldingen’. En dat is meestal prima.

Toch willen mensen de catalogus vaak verplaatsen, bijvoorbeeld naar een externe schijf of NAS of zelfs in een cloud. Begrijpelijk, maar het is goed om te weten waar de gevaren zitten.

Catalogus op een USB schijf

Ruimtegebrek is vaak de reden om de catalogus op een externe schijf te zetten. Lightroom werkt hier in principe mee, maar Adobe raadt dit af – en ik sluit me daarbij aan. Een snelle USB 3.0- of SSD-schijf kan wel, maar zelfs dan is er meer kans op fouten, corruptie of prestatieproblemen.

Gebruik je de externe schijf om de catalogus op meerdere computers te gebruiken? Kan, maar het risico op problemen is dan nóg groter. Wees dan extra alert op goede back-ups.

Overigens, als ruimtegebrek het argument is, zet dan zeker je foto’s op een esxterne schijf., Dat kan namelijk supergoed. Hou je catalkogus lekker op je interne schijf, dat werk het beste!

Catalogus op een NAS

Laat ik kort zijn: dit raad ik sterk af. Lightroom werkt niet goed met catalogi op netwerkschijven. Kleine verstoringen in je netwerk kunnen je catalogus onbruikbaar maken. Ik help als Lightroomdokter regelmatig mensen met zulke problemen, en vaak is een NAS de boosdoener.

Mijn advies: Houd je catalogus op je interne schijf. Zet je foto’s gerust op een externe schijf of NAS – maar de catalogus niet.

Catalogus op een Cloud

Heel kort? NEE

Echt, cloudservices zijn geweldig, daar ben ik het mee eens. maar NIET voor Lightroom Classic. Niet voor je foto’s en zeker niet voor je catalogus.  En weet je wat nu zo frustrerend is, programma’s als Dropbox of OneDrive doen dat gewoon voor je zonder dat je het door hebt. Daarom heb ik een apart artikel waarin ik uitleg waarom je geen cloud moet gebruiken voor Lightroom.

Back-ups van je catalogus

Een van de belangrijkste onderdelen van werken met Lightroom is een goede backup. De standaardinstelling van Lightroom is om die in dezelfde map te zetten als je catalogus. Maar stel dat je harde schijf crasht? Dan ben je én je catalogus én je backup kwijt.

Mijn advies: Zet je backups op een andere schijf. Bij voorkeur op een externe schijf of in de cloud. Lightroom vraagt bij het afsluiten of je een backup wilt maken – kies dan meteen een andere locatie.

  • Wekelijkse back-up is voor de meeste mensen genoeg.
  • Maak je dagelijks een back-up? Dan is het bewaren van 30 dagen prima.
  • Maak je wekelijks een back-up? Dan is 3 maanden bewaren vaak genoeg.

En ja, die eerste backup duurt wat langer, maar daarna gaat het snel. Het is een kleine moeite voor een grote zekerheid.

Ervaring als Lightroomdokter: Ik heb al redelijk vaak mensen gehad die nooit backups maakte. Want dat duurt allemaal zo lang…  En je snapt, als ze mij inschakeelen is dat omdat er problemen zijn. Een backup kan dan zeker helpen, maar als die er niet is….

De kans dat je een backup nodig hebt is overigens niet zo groot. Dat ik het best vaak zie is omdat mensen zo vaak aan het knutselen gaan met Lightroom. Knutsel jij niet, dan is de kans groter dat je je backup nooit nodig hebt dan dat je hem wel nodig hebt. Maar je backup is je verzekering, erg fijn om te weten dat het er is.

Tot slot

De catalogus is het brein van Lightroom. Zorg dat je goed weet waar het staat, hoe het werkt en hoe je problemen voorkomt. Met deze tips werk je veiliger, sneller en met minder stress.

Wil je dit onderwerp beter begrijpen of heb je al problemen met je catalogus? In mijn workshops en één-op-één sessies help ik je graag verder.

📚 Meer leren over Lightroom?

Overweeg dan een van mijn Lightroom-workshops. Die kun je zowel online als fysiek op verschillende locaties volgen – ideaal als je écht goed wilt leren hoe je Lightroom Classic slim en efficiënt gebruikt. Ik werk al ruim 15 jaar met Lightroom en help jaarlijks honderden fotografen hun workflow te verbeteren.

Lightroom aanschaffen
Aanschaffen doe je via deze link, maar let op welke versie van Lightroom je kiest. Volg je mijn advies, kies dan het pakket met de Classic versie!

🎯 Individuele hulp nodig?
Kom je er zelf niet uit of heb je een complex Lightroom-probleem? Dan help ik je graag als Lightroomdokter. Met persoonlijke hulp – op afstand of op locatie – lossen we het samen op.

🛒 Deze site steunen?
Wil je mij helpen om deze gratis artikelen en uitleg online te blijven delen? Bestel je fotospullen dan via Cameranu.nl met deze link. Het kost jou niets extra’s, maar ik ontvang een kleine commissie. Dankjewel!

📬 Blijf op de hoogte
Wil je nieuwe Lightroom-artikelen, fotografie-opdrachten en tips automatisch in je mailbox ontvangen? Meld je dan aan voor mijn gratis fotografiemagazine. Je krijgt het regelmatig toegestuurd – boordevol inspiratie van HeelHollandFotografeert.

Lightroom aanschaffen

Als je Lightroom gaat gebruiken, dan neem je een abonnement. Mijn advies is om Lightroom Classic aan te schaffen.
Deze Classic versie is dus een versie waar je maandelijks een klein bedrag voor betaalt.
Je krijgt dan een programma dat je gewoon op je computer installeert. Dit werkt prima, je foto’s staan op je eigen computer (of externe harde schijf) en je werkt met die foto’s.
Daarnaast krijg je er extra’s bij. Je krijgt ook Photoshop en Lightroom (cloud). Lightroom (cloud) is een fijn programma waarmee je foto’s op je mobiel of tablet kan bewerken.

Aanschaffen doe je via deze link, maar let dus op welke versie van Lightroom je kiest. Volg je mijn advies, kies dan het pakket met de Classic versie!

Lightroom upgraden

Werk je nog met oude software zoals Lightroom 6 of zelfs nog Lightroom 5. Dat is software die minimaal 8 jaar oud is en nu behoorlijk beter is. Je wilt ook in dit geval een upgrade doen naar Lightroom Classic. Schaf hier op de website van Adobe dus het pakket aan inclusief de optie Lightroom Classic

Lightroom de baas worden 

Wil je echt goed worden in Lightroom en dus veel minder tijd besteden aan het beheren en bewerken van je foto’s. Volg dan een cursus bij HeelHollandFotografeert Niet voor niets wordt HeelHollandFotografeert als beste beoordeeld op Trustpilot.

Tweedaagse workshop

Deze intensieve tweedaagse workshop wordt op verschillende momenten op verschillende locatie’s in Nederland verzorgd. En eventueel kan iknaar je (foto)club toegeven om een workshop op maat te verzorgen. Hier staat alle informatie over de tweedaagse cursus. 

Online cursus Lightroom Classic compleet

Wil je liever in je eigen tijd en tempo alles van Lightroom Classic leren? Dan volg je deze online cursus. Alles wordt behandeld in korte leerzame video’s die je bekijkt in je eigen tempo en waar jij wilt. Je leert om effectief en efficiënt aan de slag te gaan zodat je minder tijd kwijt bent aan je foto’s maar ze wel beter bewerkt en beheert. Jij wordt een echte Lightroom BAAS. Alle informatie over deze complete online cursus hier op de website.

Online Lightroom beheer voor professionals en amateurs

In deze online cursus gaat het niet over het bewerken in Lightroom, maar over het beheer gedeelte. Want juist daar is veel tijd te winnen door deze geweldige software op de beste manier te gebruiken. Als Lightroomdokter heb ik honderden mensen geholpen met Lightroom en gezien wat er mis gaat en wat er beter en efficiënter kan. Deze online cursus is geschikt voor serieuze amateurfotografen en fotografen die professioneel met hun fotografie bezig zijn.